Hardloopnieuws

Door Dik Jagersma

De RUN van Winschoten in het tweede weekend van september treft vaak mooi weer, maar deze keer was het wel bijzonder warm: de hele dag stralende zon, en temperaturen rond de 25 graden. Op delen van het stratenparcours zal de gevoelstemperatuur rond de dertig graden hebben gelegen. Bij een loop over 100 km betekent dat oplopende rondetijden, veel uitvallers, en meestal tegenvallende prestaties. Dat beeld zagen we dit jaar weer, al werden we op het onderdeel prestaties een aantal keren aangenaam verrast. Bij de vrouwen werd zelfs het Nederlands record verbeterd.

Uniek resultaat voor Pascal van Norden

Op de lijst van veertig RUN-winnaars staan ook enkele Nederlanders, maar de laatste uit die rij was Bruno Joppen in 1989. Al meer dan een kwart eeuw werd er uitgekeken naar een opvolger. Twee jaar geleden waren we er weer even dichtbij, toen Bram van Rijswijk op slechts enkele minuten van viervoudig winnaar Oralek bleef steken. Voor deze editie was de nationale hoop gevestigd op Pascal van Norden, die vorig jaar bij het NK/WK in zijn eerste 100 km meteen al de grens van 7 uur had doorbroken. Maar er stonden meer potentiële winnaars aan de start, en bovendien moest Van Norden ook een beetje met de rem erop lopen, omdat hij de komende maanden nog deelnemer is aan het WK Trail in Portugal en het WK 100 km in Spanje.  Met de Fransman Pascal Fetizon stond er bovendien een illustere naam aan de start: drievoudig winnaar in Winschoten, oud Europees en Wereldkampioen, en een PR van 6.23.15. Hij begeleidde de talentvolle David Duquesnoy bij zijn debuut op deze afstand. Beide Fransen legden de eerste ronde van 10 km af in 40.41, op geringe afstand gevolgd door Van Norden en Oralek. Na die eerste ronde hield Fetizon het voor gezien, om even later de kortste route naar het 5 km punt bij Heiligerlee te nemen. Daar bleef hij zijn jonge landgenoot aanmoedigen. Duquesnoy verhoogde zijn tempo nog wat, en liep elke ronde iets meer uit op Van Norden, die overigens wel mooie rondetijden van in de veertig minuten bleef produceren. Net als in andere warme edities kwam de kentering na 50 km. De tijd van Duquesnoy ging in de zesde ronde met drie minuten omhoog, en een ronde later kwamen er weer acht minuten bij. Met nog 30 km voor de boeg besloot de Fransman het voor gezien te houden, ook omdat Van Norden hem al voorbij gelopen was. Pascal moest natuurlijk ook genoegen nemen met oplopende rondetijden, maar bleef wel mooi in de buurt van de 45 minuten. Dat paste goed bij zijn voornemen om in deze RUN iets boven de zeven uur uit te komen. Voor het prolongeren van zijn nationale titel was er bovendien geen enkele bedreiging te bekennen. Maar door het sterke lopen van de Belgische debutant David Liviau moest hij in de laatste ronde nog even flink aan de bak om de begeerde winst in de open wedstrijd veilig te stellen. In ronde 7, 8 en 9 was Liviau steeds wat dichterbij gekomen, en bij het ingaan van de laatste ronde was het verschil nog maar twee minuten. Van Norden deed er een schepje bovenop, en toonde zijn klasse nog eens in de slotronde. Met een soepele en krachtige stijl snelde hij in 7.06.30 naar een historische zege, om als vijfde Nederlandse winnaar zijn plaats in de eregalerij van de RUN in te nemen. In vijf jaar tijd heeft Pascal zich tot ultraloper van formaat ontwikkeld. Bij de Zestig van Texel in 2011 eindigde hij na een enerverende slotfase als tweede achter Luc Krotwaar. Ook in de edities van 2013 en 2015 zou hij op Texel het podium halen. Maar hij richtte zich vooral op het lopen van trails in binnen- en buitenland, die zwaarder en langer werden. Toen de Salland Trail twee jaar geleden voor het eerst een 75 km op het programma had, drong het hoge prestatieniveau van Van Norden ineens tot veel lopers door: met zichtbaar plezier en speels gemak liep hij op dat heuvelachtige parcours in een tempo van 13 km/uur naar de winst. En vorig jaar verbaasde hij iedereen door op het vlakke parcours van de RUN de eerste Nederlander na 19 jaar te zijn die in Winschoten onder de 7 uur wist te duiken. De winst van het afgelopen weekend vormt voor hem natuurlijk een belangrijke mijlpaal, maar zijn snelste tijd op de 100 km hoopt hij eind november bij het WK in Spanje te lopen. Hopelijk kan hij zich volgend jaar verder ontwikkelen, al krijgt hij in zijn werk dan wel weer met ploegendienst te maken. In elk geval heeft Van Norden het ultralopen in ons land een flinke boost gegeven, door prestaties en door zijn enthousiaste stimulerende persoonlijkheid. Hij is een echte ambassadeur geworden, voor zowel trail- als ultralopen.

Verrassingen op podium NK

Achter Van Norden en Liviau werden de onderlinge verschillen wat groter. Met tussenpozen van een kwartier kwamen achtereenvolgens de Tsjech Ond?ej Veli?ka, de Italiaan Marco Lombardi  en de Zweedse Sophia Sundberg over de meet. Vijf verschillende nationaliteiten bij de eerste vijf. Viervoudig winnaar Daniel Oralek had een moeizame dag, en liep in een voor hem teleurstellende tijd van 8.18.42 naar de zevende plaats overall. Hij zal vooraf niet hebben gedacht dat hij in de eindklassering tussen twee Nederlandse debutanten terecht zou komen. Menno van Bruggen (45) liep met een marathontijd van 2.41 als basis een eerste 100 km om U tegen te zeggen. Zes ronden ruim onder de 50 minuten, en de laatste vier ronden enkele minuten daarboven deden hem uitkomen op 8.13.43, goed voor de tweede plaats bij het NK. Nog meer verbazing wekte de derde plaats van Stefan Woudwijk (31). Met slechts twee jaar loopervaring en een marathontijd van 2.59 liep hij met stabiele rondetijden naar een 8.19.27. Hij zag deelname aan de RUN vooraf als een eenmalige actie, en blijft na dit onverwachte succes toch maar bij dat standpunt. Volgend jaar wil hij zijn PR op de marathon gaan aanscherpen. Nu is een goede marathonbasis ook belangrijk voor het lopen van ultra's. Het zou mooi zijn als Woudwijk met zijn talent ook in de toekomst de uitdaging van ultrawedstrijden nog eens aan gaat.

Leonie Ton verrast met Nederlands record

De hiervoor al vermelde vijfde plaats overall van de Zweedse Sundberg geeft direct ook een indicatie van de kracht van het Zweedse ultralopen. Om het geheugen even op te frissen: vorig jaar werd de Zweed Jonas Buud Europees en Wereldkampioen, en bij de vrouwen werd Kajsa Berg Europees Kampioene. Bij het WK eindigden drie Zweedse loopsters op de plaatsen 2, 7 en 12, alle drie binnen de 8 uur. Dat Sophia Sundberg aan de RUN mee deed heeft alles te maken met de strenge Zweedse selectiecriteria voor het aanstaande WK: bij de vrouwen moet je redelijk recent binnen de acht uur zijn gefinisht. Deze RUN was voor Sundberg de laatste kans om die limiet te halen, en ondanks de zware omstandigheden slaagde ze met glans in haar missie. Voor een tijd van 8 uur zijn rondjes van 48 minuten nodig, en acht van de tien ronden liep zij sneller. In de eerste helft werd ze gehaasd door een landgenoot, daarna moest ze op eigen kracht verder. De Engelse Emma Carter kon drie ronden in haar spoor blijven, maar moest in de vierde ronde afhaken. Na 50 km hield Carter het voor gezien. Sundberg won de RUN in 7.54.59.

Onze landgenote Leonie Ton werd vooraf als belangrijkste gegadigde voor de Nationale titel gezien, mede door het feit dat ze vorig jaar bij haar eerste deelname al derde werd, met een knappe tijd van 9.11.32. In het NK ging ze inderdaad als rapste van start, maar haar snelle rondetijden verbaasden wel. In die eerste ronden liep ik een aantal keren met haar op, en vroeg daarbij of ze wist dat ze op een schema onder het Nederlands record liep. "Jawel", was haar antwoord, "maar ik ga er niet vanuit dat ik dat tot het eind zal volhouden. Ik hoop zes ronden in een tempo van 12 km/uur te lopen, en daarna zie ik wel wat er nog mogelijk is". Ze bleek nog sterker te zijn dan ze gehoopt had, want na 70 km had ze alle ronden onder de 50 minuten afgelegd, en had ze bijna een kwartier voorsprong op het schema van het Nederlands record. De laatste drie ronden gingen wel boven de 50 minuten, maar bleven ruim beneden de rondetijd van pakweg 55.30 die ze zich nog kon permitteren. En met een voorsprong van meer dan een uur op de andere vrouwen kon de Nederlandse titel haar niet meer ontgaan. Met de Zeeuwse vlag boven haar hoofd ging de 41-jarige atlete uit Wissenkerke zegevierend over de meet in een tijd van 8.22.46, een verbetering met bijna acht minuten van de tijd die Mildred Haans twee jaar geleden in Belves liep. Om in deze warmte zo'n tijd te lopen moet je fysiek natuurlijk bijzonder fit zijn, maar Leonie toonde in Winschoten ook aan dat ze mentaal bijzonder sterk is. Ze was in staat om zeven ronden lang zeer stabiele tijden te lopen, liet zich niet uit het veld slaan toen ze zonder hartslagmeter moest lopen (de hartslagmeterband was kort voor het NK kapot gegaan), en ook niet toen ze met moeite kon voorkomen dat ze ten val kwam na een bijna botsing met een overstekend kind. Het hoge niveau van haar prestatie bleek ook uit het feit dat ze in de open wedstrijd tweede werd, en in het overall klassement de negende plaats veroverde. Wilma Dierx (houdster van het nationale record op de 24 uur) liep de RUN weer als voorbereiding op de Spartathlon die op 30 september van start gaat. Ze hield zich keurig aan het vooraf bedachte schema: eerst twee vlotte rondes van ruim 11 km/uur, en daarna uitlopen in iets van 10 km/uur. Dat leidde tot een tijd van 9.41.10, waarmee ze ook tweede werd bij het NK. De derde plaats was verrassend voor Silvia Verhoeven, die in de eerste helft een vlot tempo realiseerde, en in de tweede helft, toen de voeten pijnlijk werden en de rondes steeds wat meer boven het uur uitstegen, de verleiding om te stoppen gelukkig wist te weerstaan. Als 53-jarige debutante kan ze heel tevreden zijn met de eindtijd van 10.10.37, want drie jaar geleden was zo'n tijd zelfs goed voor de titel.

Wat afsluitende opmerkingen

Met 93 starters op de 100 km bleef het overall finishpercentage deze keer steken op 47%. De vrouwen (62%) waren weer eens vasthoudender dan de mannen (45%).  Op de 50 km wisten 53 van de 100 deelnemers binnen de limiet van 6 uur te finishen. Die 50 km werd bij de mannen gewonnen door de Duitser Gerrit Wegener (3.09.39), met Ton Verbaandert drie minuten daarachter op een knappe tweede plaats. Bij de vrouwen werd zelfs het parcoursrecord verbeterd door de Tsjechische Petra Pastorova (3.30.37). Aan de estafette deden dit jaar 220 teams mee, en de jeugdlopen die voor de officiële start worden gehouden trokken ook weer heel wat enthousiaste deelnemers. De RUN is nog steeds een sfeervol evenement met topsport en breedtesport, en veel toeschouwers. Onder de toeschouwers bevonden zich dit jaar grote ultranamen als Ron Teunisse (nog steeds de held van velen) en zevenvoudig kampioen Veron Lust. Ze liepen zelfs een rondje mee met de mensen van het team voor ALS. De solo-onderdelen van de RUN trekken relatief veel sterke lopers uit het buitenland, en in de estafetteteams lopen bijna alle noordelijke (sub)toppers mee. Toch is de toekomst van de 41-jarige RUN ongewis. Door een gebrek aan vrijwilligers dreigde er dit jaar een einde aan de lange traditie te komen, en de laatste noodkreet leverde gelukkig net genoeg vers bloed op. Men denkt nu in elk geval nog twee jaar vooruit te kunnen. Hopelijk is bij deze verwachting meer sprake van een mindsetting uit het ultralopen, waarbij de grote nog af te leggen afstand wordt opgedeeld in overzichtelijke stukjes, dan van realistisch pessimisme. Maar ik ben daar niet gerust op. Om door te gaan hebben vrijwilligers het ook nodig dat hun inspanningen reële aandacht en erkenning krijgen. En dat is niet altijd het geval. Ook de regionale omroep laat het grotendeels afweten. De schamele minuten beeld voor dit oudste en meest internationale sportevenement in de provincie Groningen steken schril af tegen de grote aandacht die de Vier Mijl krijgt. Er zijn Groningers die denken dat het te maken heeft met het feit dat de Vier Mijl in Stad wordt gehouden, en de RUN slechts in Ommeland. Hoe het ook zij, om de eerbiedwaardige sporttraditie van de RUN levend te houden is het niet voldoende dat de organisatoren heel hard blijven werken. Adequate aandacht voor zulke evenementen in de regionale media is ook heel belangrijk. In een andere noordelijke provincie heeft men dat goed begrepen; daar bestaan nog veel unieke sporttradities, mede dankzij de aandacht van de media.

Op elke editie van de RUN is wel wat aan te merken, want het blijft mensenwerk. Vaak is men door omstandigheden gedwongen geweest minder gunstige wijzigingen door te voeren, zoals met het parcours na de sloop van cultureel centrum De Klinker. Het huidige parcours, met pakweg 35 haakse bochten en wat oneffen klinkergedeelten, vind ik bepaald niet optimaal. Maar regelmatig word je ook positief verrast door nieuwigheidjes. Dit jaar stelde men voor de podiumplaatsen in de leeftijdscategorieën naast een beker niet het bekende bosje bloemen beschikbaar, maar een pakket met producten van de plaatselijke bakker Scholtens (die zelf mee deed aan de 100 km). Het ultra-adagium "door lijden tot heerlijkheid" kreeg hiermee een extra dimensie. Wat mij betreft voor herhaling vatbaar.

 Uitslagen: http://nl.mylaps.com/evenementen/uitslagen/2016/sep/10/winschoten/index.html

© hardloopnieuws.nl